Kołowrotek

• Kołowrotki o stałej szpuli – jak wskazuje nazwa – skonstruowane są w ten sposób, że z nie obracającej się podczas rzutu szpuli żyłka zsuwa się, a nie odwija. Natomiast przy nawijaniu żyłka równomiernie układa się na szpuli dzięki obracającemu się kabłąkowi z wodzikiem (rolką).

Kołowrotki tego typu przechodzą dzisiaj rewolucyjne wprost przeobrażenia i to zarówno dzięki nowym materiałom konstrukcyjnym (uwieńczona powodzeniem próba wprowadzenia tworzyw sztucznych; dzięki nim obniżenie ciężaru przy jednoczesnym podniesieniu jakości i trwałości wyrobu), jak i przez wprowadzenie zasadniczo nowych, bardziej praktycznych rozwiązań konstrukcyjnych. Postępem jest przede wszystkim produkowanie typów ze szpulą kołnierzową, która nachodzi na korpus (bęben) kołowrotka – to rozwiązanie wyklucza kłopoty wynikające z wchodzenia żyłki pod szpulę i wplątywania się jej w mechanizm. Istotnie poprawiono funkcjonalność mechanizmu hamulcowego kołowrotka i to nie tylko dzięki bardziej płynnej regulacji hamulca po umieszczeniu jego pokrętła w bardziej dostępnej (podczas walki z rybą) dolnej części korpusu kołowrotka, lecz także przez wprowadzenie nowych elementów. Za podstawowe wyposażenie standardowych kołowrotków o stałej szpuli należy uważać ręczne lub automatyczne zamykanie kabłąka, ruchomą chromowaną rolkę (wodzik żyłki), szpulę kołnierzową z blokadą zaczepową, która ułatwia wymianę szpuli, podwójny system hamulcowy z regulacją umieszczoną w dolnej części kołowrotka, wielopłytkową konstrukcję hamulca (ściślej: sprzęgiełka ciernego), ograniczającą przegrzewanie się jego części, przekładnię stożkową — hypoidalną, wielokrotne ułożyskowanie części ruchomych za pomocą łożysk tocznych lub ślizgowych samosmarujących, automatyczne lub ręczne przełączanie blokady (albo też włączanie „terkotki”) ruchu wstecznego, łatwość w przystosowaniu do używania prawą lub lewą ręką, składany kabłąk i korbka (ułatwienie przy transporcie).

• Najnowszymi typami są tzw. kołowrotki bezkabłąkowe, z zabudowaną szpulą i z wyprowadzeniem żyłki przez górną część obudowy. Niektóre z nich swoją funkcjonalnością odpowiadają kołowrotkom o szpuli stałej, inne zaś mogą być używane jako multiplikatory. Ich obsługa jest prostsza niż klasycznych kołowrotków o stałej szpuli, ponieważ żyłkę przy zarzucaniu uwalnia się za pomocą dźwigni lub przycisku. System uwalniania żyłki jest automatycznie wyłączany przy obrocie korbki. Mechanizm regulacji hamulca jest umiejscowiony na osi korbki lub w dolnej części korpusu kołowrotka. Niektóre typy mają dodatkowy hamulec palcowy, dzięki któremu siła hamowania może być nasilana lub łagodzona. Wszystkie dotychczasowe konstrukcje są przystosowane do użycia żyłki o grubości do 0,30-0,35 mm, nadają się z tego względu tylko do połowu mniejszych ryb.