Układ oddechowy karpia.

Skrzela ryb kostnoszkieletowych, a więc także karpia, składają się z listków skrzelowych osadzonych po zewnętrznej stronie czterech łuków skrzelowych (I—IV). Po wewnętrznej stronie każdego z tych łuków umieszczone są wyrostki filtracyjne. Listki są to długie, wąskie taśmy silnie unaczynionej tkanki, mające dzięki temu czerwone zabarwienie. Parzyste listki na łuku są osadzone wachlarzowato. Na powierzchni każdego listka znajdują się poprzeczne fałdy, zwane blaszkami oddechowymi. Najwięcej listków skrzelowych jest na pierwszym łuku skrzelowym. Liczba ich stopniowo zmniejsza się, aż do łuku czwartego.

Oddychanie polega na rytmicznym przepływie wody przez jamę gębową i wydostawaniu się jej na zewnątrz pod tylnym brzegiem pokrywy skrzelowej. Po drodze woda opłukuje. skrzela. Tam, w mocno ukrwionych blaszkach skrzelowych, z wody odbierany jest tlen a wydalany do niej dwutlenek węgla. Jednocześnie układ wyrostków filtracyjnych, tworzący rodzaj cedzidła, zatrzymuje drobne bezkręgowce unoszące się w wodzie, które stanowią jeden ze składników pożywienia karpia.

Powierzchnia oddechowa skrzeli karpia jest około 10 razy większa od powierzchni ciała (Solewski, 1958). Na przykład u karpia o ciężarze osobniczym 140 g, o powierzchni ciała 228 cm², powierzchnia oddechowa skrzeli wynosi 2328 cm².

Drugorzędne znaczenie w oddychaniu spełnia skóra. U karpia oddychanie skórne stanowi 17—32 % całkowitej pojemności oddechowej.