Boleń – Aspius aspius L.
Ciało wydłużone, bocznie spłaszczone, dość niskie. Otwór gębowy końcowo-górny, duży i szeroko rozcięty. Wypukłość szczęki dolnej wchodzi w zagłębienie szczęki górnej. Łuski duże, grube, zachodzące na siebie, mocno osadzone w skórze. Płetwa ogonowa głęboko wcięta, tylne krawędzie płetw grzbietowej i odbytowej łukowato wklęsłe.
Barwa ciała szarosrebrzysta, grzbiet stalowoniebieski, brzuch brudnobiały. Tęczówka oka srebrzysta lub żółtawa, płetwy grzbietowa i ogonowa ciemnoszare, parzyste różowawe, ogonowa o odcieniu czerwonawym, czasem Obrzeżone ciemnym pasem. W czasie tarła kolory stają się bardziej intensywne, u samców pojawia się wysypka perłowa.
Boleń żyje w większych potokach i rzekach krainy brzany i leszcza. Lubi wody czyste, dobrze natlenione, o dnie piaszczystym lub piaszczysto-żwirowatym. Przebywa najczęściej w pobliżu powierzchni wody, tylko na zimę ściąga na głębię.
Jest rybą długowieczną, żyje około 20 lat. Wyrasta przeciętnie do długości 80 cm i ciężaru 5—6 kg, chociaż spotyka się osobniki nawet powyżej 10 kg.
W rodzinie ryb karpiowatych boleń jest jedynym w pełnym tego słowa znaczeniu drapieżcą, gdyż z wyjątkiem okresu młodocianego odżywia się prawie wyłącznie drobnymi rybami, głównie ukleją. Starsze i duże osobniki polują również na żaby, myszy, a nawet drobne ptactwo wodne. Pewną rolę w pokarmie bolenia spełniają również owady wychwytywane z powierzchni wody. Żerowanie jego jest zawsze hałaśliwe, gdyż goniąc ryby, bije silnie ogonem o powierzchnię wody.
Rozród odbywa się wiosną — w kwietniu i maju. Ochronie boleń nie podlega.
W województwie olsztyńskim boleń występuje we wszystkich większych rzekach: Łynie, Drwęcy, Węgorapie, Pasłęce, Wąskiej, Pisie i Krutyni. Sporadycznie bywa obserwowany w większych jeziorach przepływowych.
Dla wędkarzy boleń jest pożądaną zdobyczą, odznacza się bowiem wielką siłą, przemyślnością i ostrożnością. Posiada bardzo dobry wzrok, zauważonego przez siebie wędkarza doskonale ignoruje i nie skusi się wówczas na najbardziej naturalnie wyglądającą przynętę. Łowi się go na „żywca” i na błystkę — najlepiej obrotową z kłaczkiem różnokolorowych piórek. Sprzęt mysi mieć dużą wytrzymałość, kołowrotek z odpowiednią ilością żyłki — niezbędny. Najlepszy okres połowu we wrześniu.
