Świnka
W podgórskich odcinkach cieków dorzecza Dunaju, Wisły, Cisy itd. należy świnka do gatunków przeważających, a jej udział w formowaniu rybostanu jest równy udziałowi klenia. Właśnie wody płynące można w zasadzie określić jako obszar jej występowania. Optymalnym środowiskiem świnki są zatem cieki podgórskie, w których regularnie zmieniają się bardzo wartkie odcinki z wolniejszymi głębokimi zaciszami. Dno tych odcinków bywa odpowiednio twarde, żwirowate, dobry też jest tu bilans tlenowy. Równie dobrze czuje się świnka także w nizinnych odcinkach rzek; przebywa w bystrych partiach – niezależnie od tego, że czasami musi szukać potrawy w mule. Jesienią bardziej odpowiadają jej spokojniejsze wody, a z wartkich odcinków stadnie przemieszcza się poza główny nurt, do ślepych odnóg czy głębszych zatok. Upodobała sobie wszelkie typy zbiorników zaporowych, gdzie żyje – sądząc z jej wybornej kondycji – w prawdziwym dobrobycie. Tu prawdopodobnie należy szukać odpowiedzi na pytanie, dlaczego nie wykorzystuje możliwości powrotu do potoków, na swoje pierwotne stanowiska. Odwiedza je tylko okazyjnie – w czasie tarła; potem szybko wraca do bardziej luksusowych warunków. Po pewnym czasie do zbiorników przypływa także jej narybek.
Zaletą świnki jest to, że nie potrzebuje kryjówek, dlatego z jej masowym występowaniem można się liczyć nawet w monotonnych (np. regulowanych) ciekach, o ile są dostatecznie głębokie. Za jeszcze większą jej zaletę można uważać urozmaicone upodobania pokarmowe, obejmujące zarówno zwierzęce, jak i roślinne składniki. Grupowanie się świnki w liczne stada jest w stosunkowo ograniczonej przestrzeni życiowej możliwe właśnie dzięki temu, że z innymi gatunkami musi dzielić się tylko częścią pokarmu – larwami owadów wodnych, podczas gdy składniki roślinne pozostają wyłącznie dla niej. Specyficznie ukształtowany twardy pysk umożliwia jej zeskrobywanie ze skał zielonych roślin, które w jej przewodzie pokarmowym zostają odpowiednio zużytkowane. Młode osobniki są bardziej wymagające, jeśli chodzi o udział składników zwierzęcych w pożywieniu. U dorosłych rośliny mogą stanowić zasadniczą część pokarmu.
Kiedy jest to możliwe, tarło odbywa gromadnie w płytszych, wartkich, żwirowych odcinkach głównego cieku. Ze zbiorników z reguły podejmuje migracje na tarło do żwirowatych dopływów. W ciekach o intensywniejszych osadach na dnie jest jej naturalne rozmnażanie niepewne. W cieplejszych warunkach odbywa tarło już w końcu kwietnia, na ogół jednak później.
Pod względem intensywności wzrostu nie różni się od innych porównywalnych ryb karpiowatych, przeciętne wymiarowa osobniki mają 8-10 lat. Za godne uwagi można uważać okazy o wadze już około 2 kg. W optymalnych warunkach naturalnych w nie zdewastowanych ciekach ichtiomasa świnki może osiągnąć nawet ponad 1000 kg/ha.
Stanowiska świnki można dość pewnie wytypować uwzględniając informacje przedstawione powyżej. W płytkich przejrzystych wodach prezentują świnki swoje lśniące brzuchy, kiedy ustawione ukośnie zeskrobują ze skał porosty. Świnki z całej okolicy gromadzą się przy ujściach odpływów z rzeźni, miejskiej kanalizacji i w tych miejscach, gdzie do wody dostają się zdatne do jedzenia substancje.
